ZONDAG, 5 JULI 1942

Beste Kitty,

De promotie vrijdag in de Joodse Schouwburg is naar wens verlopen, m’n rapport is helemaal niet zo slecht, ik heb één onvoldoende, een vijf voor algebra, verder allemaal zevens, twee achten en twee zessen. Thuis waren ze blij, maar mijn ouders zijn in cijferaangelegenheden heel anders dan andere ouders, zij trekken zich nooit iets van de goede of slechte rapporten aan letten er alleen op of ik gezond ben, niet te brutaal en pret heb. Als deze drie dingen in orde zijn, komt al het andere wel vanzelf.

Ik ben het tegendeel, i wil niet slecht zijn. Ik ben voorwaardelijk op het lyceum aangenomen, omdat ik eigenlijk nog in de zevende klas van de zesde Montessorischool zou blijven, maar toen alle joodse kinderen naar joodse scholen moesten, nam mijnheer Elte mij en Lies Goslar, na wat heen en weer gepraat, voorwaardelijk aan. Lies is ook overgegaan maar met een zwaar herexamen voor meetkunde.

WOENSDAG, 1 JULI 1942

Lieve Kitty,

Tot vandaag toe kon ik heus geen tijd vinden om weer te schrijven. Donderdag was ik de hele middag bij kennissen , vrijdag hadden wij visite en zo ging het door tot vandaag.

Hello en ik hebben elkaar in die week goed leren kennen, hij heeft me veel van z’n leven verteld. Hij komt uit Gelsenkirchen en is zonder z’n ouders hier in Nederland bij z’n grootouders. Z’n ouders zijn in België, voor hem is er geen mogelijkheid om ook daar naar toe te komen. Hello had een meisje, Ursula. Ik ken haar wel, ze is een beetje een voorbeeld van zachtheid en saaiheid. Sinds hij mij ontmoet heeft is Hello tot de ontdekking gekomen dat hij aan Ursuls zijde inslaapt. Ik ben dus een soort wakkerhoudmiddel, een mens wet maar nooit waar hij nog eens voor gebruikt wordt!

WOENSDAG, 24 JUNI 1942

Lieve Kitty,

Het is smoorheet, iedereen puft en bakt, in die hitte moet ik alles falopen. Nu zie ik pas hoe fijn een tram toch is, vooral een open, maar dat genot is voor ons joden niet langer weggelegd, voor ons is de voetenwagen genoeg. Gisteren moest ik tussen de middag naar de tandarts in de Jan Luyckenstraat. Het is van onze school in de Stadstimmertuinen een lange weg. Op school sliep ik ’s middags dan ook haast in. Gelukkig dat de mensen je vanzelf iets te drinken aanbieden. De zuster bij de tandarts is werkelijk een hartelijk mens.

Het enige waar we nog mee mogen rijden is de pont. De veerman aan de Jozef Israëlskade nam ons dadelijk mee toen we om een overzetting vroegen. Aan de Hollanders ligt het heus niet dat wij joden het zo ellendig hebben.

ZONDAG, 21 JUNI 1942

Lieve Kitty,

Onze hele klas bibbert. De aanleiding is natuurlijk de in het vooruitzicht gestelde lerarenvergadering. De halve klas is aan het wedden over overgaan en zittenblijven. G.Z. en ik lachen ons naar om onze twee achterburen C.N. en Jacques Kocernoot, die hun hele vakantiekapitaal aan elkaar verwed hebben. ‘Jij gaat over’, ‘nietes’, ‘welles’, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, zelfs G’s smekende blikken om stilte en mijn boze uitvallen kunnen de twee niet tot kalmte brengen. Volgens mij moet een vierde van de hele klas blijven zitten, zulke uilen zitten erin, maar leraren zijn de knokigste mensen die er bestaan, misschien zijn ze nu, per uitzondering, eens nukkig aan de goede kant.

ZATERDAG, 20 JUNI 1942

Lieve Kitty!

Daar begin ik maar meteen; het is nu zo lekker rustig, vader en moeder zijn uit en Margot is met wat jongelui bij haar vriendin Trees gaan pingpongen. Pingpongen doe ik de laatste tijd ook erg veel, zoveel zelfs dat we met vijf meisjes een club opgericht hebben. De club heet ‘De kleine Beer minus twee’. Een erg gekke naam, maar die berust op een vergissing. Wij wilden een bijzondere naam en dachten overeenkomstig onze vijf leden aan de sterren, aan de kleine beer. Wij dachten dat hij uit vijf sterren bestond, maar daar hebben wij ons in vergist, hij heeft net als de grote beer vijf sterren. Vandaar ‘minus twee’. Ilse Wagner heeft een pingpongspel en de grote eetkamer van de Wagners staats steeds tot onze beschikking. Daar wij vijf pingpongers vooral in de zomer erg van ijs houden en pingpongen warm maakt, loopt zo’n spel meestal uit op een tochtje naar de dichtstbijzijnde ijswinkels die voor joden geoorloofd zijn, de Oase of Delphi. Naar portemonnee of geld zoeken we al helemaal niet meer, want in de Oase is het meestal zo druk, dat er onder alle mensen altijd wel goedgeefse heren van onze uitgebreide kenniskring of de een of andere aanbidder te vinden zijn, die ons meer ijs aanbieden dan we in een week op kunnen.

ZATERDAG, 20 JUNI 1942

Het is voor iemand als ik een heel eigenaardige gewaarwording om in een dagboek te schrijven. Niet alleen dat ik nog nooit geschreven heb, maar het komt me zo voor dat later ik, noch iemand anders, in de ontboezemingen van een dertienjarig schoolmeisje belang zal stellen. Maar ja, eigenlijk komt dat er niet op aan, ik heb zin om te schrijven en nog veel meer om m’n hart over allerlei dingen eens grondig en helemaal te luchten.

‘Papier is geduldiger dan mensen’, dit gezegde schoot me te binnen toen ik op een van m’n licht-melancholische dagen verveeld met m’n hoofd op m’n handen zat en van lamlendigheid niet wist of ik uit moest gaan dan wel thuisblijven, en zo uiteindelijk op dezelfde plek bleef zitten piekeren. Ja inderdaad, papier is geduldig, en daar ik niet van plan ben dat gekartonneerde schrift dat de weidse naam ‘dagboek’ draagt, ooit aan iemand te laten lezen, tenzij ik nog eens ooit in mijn leven een vriend of vriendin krijg die dan ‘de’ vriend of vriendin is, kan het waarschijnlijk niemand schelen.

MAANDAG, 15 JUNI 1942

Zondagmiddag had ik mijn partijtje. Rin-tin-tin* viel zeer in de smaak bij mijn klasgenootjes. Ik heb twee broches gekregen, een boekenlegger en twee boeken. Ik zal nu eerst het een en ander over de klas en school vertellen en zal beginnen met de leerlingen.

Betty Bloemendaal ziet er een beetje armelijk uit, ze is het geloof ik ook, zij woont in de Jan Klasenstraat in West en niemand van ons weet waar dat is. Ze is op school erg knap, maar dat komt omdat ze zo vlijtig is, want nu laat de nabijheid al te wensen over. Het is een tamelijk rustig kind.

Jaqueline van Maarsen telt als mijn beste vriendin, maar echte vriendinnen heb ik nooit gehad. Van Jaque dacht ik eerst wel dat zij het zou worden, maar dat is lelijk tegengevallen.

ZONDAG, 14 JUNI 1942

Ik zal maar beginnen vanaf het ogenblik dat ik je gekregen heb, dus dat ik je heb zien liggen op mijn verjaardagstafel (want het kopen, waar ik ook bij ben geweest, telt niet mee).

Vrijdag 12 juni was ik al om zes uur wakker, en dat is begrijpelijk daar ik jarig was. Maar om zes uur mocht ik nog niet opstaan, dus moest ik mijn nieuwsgierigheid nog bedwingen tot kwart voor zeven. Toen ging het niet langer, ik ging naar de eestkamer, waar ik door Moortje (de kat) met kopjes verwelkomd werd.

28 SEPTEMBER 1942 (tussenvoegsel)

Ik heb nu een grote steun aan je gehad, en ook aan Kitty, die ik nu geregeld schrijf. Deze manier om in mijn dagboek te schrijven vind ik veel fijner en nu kan ik het uur haast niet afwachten als ik tijd heb om in je te schrijven.

Ik ben o zo blij dat ik je meegenomen heb!

12 JUNI 1942

Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog nooit aan iemand gekund heb, en ik hoop dat je een grote steun voor me zult zijn.